Dlaczego niektóre kursy online przyciągają twoją uwagę, a inne sprawiają, że tracisz zainteresowanie? Dlaczego niektóre materiały do nauki są bardziej skuteczne niż inne? Już ponad 20 lat temu Richard E. Mayer, znany badacz psychologii edukacyjnej, sformułował 12 kluczowych zasad, które pomagają tworzyć efektywne i angażujące kursy e-learningowe. W dalszej części tego artykułu przedstawimy ci kilka z nich wraz z przykładami ich zastosowania na naszych zajęciach.
Zasada Redundancji (The Redundancy Principle)
Gdy identyczne informacje są prezentowane jednocześnie za pomocą narracji głosowej i tekstu na ekranie, może to prowadzić do przeciążenia poznawczego, ponieważ uczniowie są zmuszeni przetwarzać tą samą treść za pomocą dwóch różnych kanałów jednocześnie.
Zasada ta odnosi się głównie do długich fragmentów tekstu, a nie pojedynczych słów lub zwrotów. Często wyświetlenie kluczowych pojęć na ekranie w trakcie narracji głosowej będzie sprzyjać zapamiętywaniu i przetwarzaniu informacji.
Jednym z wniosków płynących z Zasady Redundancji jest to, że zazwyczaj lepiej sprawdzi się połączenie obrazu z samą narracją głosową, aniżeli kombinacja obrazu, narracji głosowej i tekstu jednocześnie.
Jak stosujemy tę zasadę: Na naszych kursach programowania online zamieszczamy przykładowe fragmenty kodu, które są objaśniane przez mentora prowadzącego zajęcia, natomiast tekst opisujący kod jest schowany, aby nie rozpraszać uwagi uczniów (mogą do niego wrócić później, jeśli będą tego potrzebowali).
Zasada Segmentacji (The Segmenting Principle) polega na podziale długiego materiału na mniejsze, zorganizowane segmenty, które są bardziej przyswajalne dla ucznia i pomagają uniknąć przeciążenia poznawczego. Łatwiej jest nam przyswoić i zapamiętać informacje, gdy są one podzielone na bardziej zrozumiałe i przystępne części.
Jak stosujemy tę zasadę: W naszych kursach wprowadzamy nowe koncepty pojedynczo i ćwiczymy ich zastosowanie za pomocą prostego zadania przed przejściem do następnej nowej porcji wiedzy.
Zasada Modalności (The Modality Principle)
Opisując ilustracje lub materiały wideo, prezentowanie informacji w formie mówionej (narracji) jest skuteczniejsze niż w formie pisemnej (tekst na ekranie). Wynika to z tego, że zarówno obraz jak i tekst są przetwarzane przez kanał wzrokowy. Integrując kanał słuchowy (narracja) ze wzrokowym (obraz/wideo) możemy lepiej przetworzyć docierające do nas informacje. Ta zasada zachęca do wykorzystywania narracji głosowej zamiast tekstu, aby uczniowie mogli lepiej skupić się na treści wizualnej.
Jak stosujemy tę zasadę: Na naszym kanale YouTube znajdziesz filmy dotyczące programowania w Minecrafcie, w których Mateusz demonstruje działanie kodu, jednocześnie opowiadając o tym, co się dzieje na ekranie.
Zasada Multimediów (The Multimedia Principle)
Ludzie uczą się lepiej, gdy informacje prezentowane są za pomocą słów i obrazów jednocześnie. Dzięki temu uczniowie mogą łączyć słowne opisy z wizualnymi reprezentacjami, co sprzyja skuteczniejszemu przyswajaniu materiału. Zasada ta opiera się na założeniu, że mózg lepiej przetwarza i integruje informacje, gdy są one przedstawione w wielu formach jednocześnie.
Jak stosujemy tę zasadę: W fiszkach do nauki angielskiego, które przygotowujemy dla naszych najmłodszych uczniów, zawsze znajduje się obrazek ilustrujący dane słowo lub wyrażenie.
Zasada Personalizacji (The Personalization Principle)
Ta zasada sprowadza się do tego, że uczymy się lepiej, kiedy język użyty w materiałach jest naturalny i przypomina stylem zwykłą rozmowę. Uczenie się wspomagają też życiowe przykłady i użycie ludzkiego głosu. W skrócie, im bardziej “ludzkie” i przyjazne są materiały do nauki, tym łatwiej jest nam się z nich uczyć.
Jak stosujemy tę zasadę: W naszych kursach programowania dla dzieci i młodzieży unikamy używania pojęć technicznych, które nie są niezbędne do zrozumienia tematu. Stosujemy też rozmaite przykłady i analogie nawiązujące do życia codziennego, aby zilustrować bardziej abstrakcyjne idee.
Więcej informacji na temat zasad pracy z multimediami znajdziesz w książce Mayera pod tytułem Multimedia Learning.
